ABDEST

Allâhu Teâlâ Kur'ânı Keriminde şöyle buyurmaktadır:

(Namaza kalktığınız zaman yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yıkayınız ve başlarınıza mesh ediniz ve iki aşık kemiklerine kadar ayaklarınızı yıkayınız.)

Abdest İsra gecesi beş vakit namazla birlikte farz kılınmıştır.

Abdestin şartları on dörttür:

1-Abdest alacak olan kimsenin İslâm olması,

2-Temyiz kâbiliyetine hâiz olması, iyiyi, kötüyü, faydayı, zararı birbirinden ayırd edebilmesi (1)

3-Temiz, abdest alınabilecek suyun bulunması,

4- Yakınen veya zannı gâlible suyun temiz olduğunu bilmesi, temiz olan ve temiz olmayan iki su birbirinden ayırd edilemediği bir zamanda, temiz olanını araştırmak şarttır. Böyle bir halde hemen birisiyle abdest alır da, sonradan o suyun temizliği anlaşılsa dahi, o abdest sahih olmaz.

5-Abdestsiz olduğunun tahakkuk etmesi, Eğer abdestim bozuldu mu bozulmadı mı? diye şüpheye düşer de, o tereddüt hâlinde iken abdest alırsa ve sonra abdestsiz olduğu tebeyyün ederse, niyetindeki zaruretsiz olan tereddüdünden dolayı, abdesti sahih olmaz. Çünkü asıl olan abdestsizliktir. Eğer abdestsiz olduğu tebeyyün etmezse zarurete binâen abdesti câiz olur (2),

6- Niyeti geciktirmemesi, Eğer «İnşaallah abdest almaya niyet ediyorum» diye niyet edip de geciktirmeye kasd eder veya mutlak olarak söylerse niyeti sahih olmaz. Teberrük kasdı ile olursa sahihtir.

7- Abdest hâlinde abdeste aykırı hallerin zuhur etmemesi, hayız, nifâs, tenâsül âletine dokunmak gibi,

8- Su ile yıkanan âzâ arasında suyun deriye değmesine mâni olacak mum ve toprak gibi bir engelin bulunmaması,

9- Abdesti nasıl alacağını bilmesi,

10- Abdestin farzlarını sünnetlerinden ayırabilmesi; Eğer ilimle iştigal ediyorsa bu onun için mümkündür. İlimle iştigal etmiyorsa hiç olmazsa abdestin farzlarını öğrenip, sünneti farz diye itikad etmemesi,

11- Abdest alma niyetinin abdestin sonuna kadar devam etmesi; Eğer abdest alırken bir âzâsını temizlik veya serinleme kasdı ile yıkarsa niyet orada kesilir, oraya kadar olan yıkamalar sahihtir. Abdestin devamını isterse yeniden niyet ederek abdestini tamamlar.

12- Âzâların üzerinden suyun akıtılması,

13- Su vâsıl olmayan parmak aralarını hılâllaması,

14- Abdest âzâlarını tamamlayıcı yerleri yıkaması şarttır. Meselâ yüzün yıkanmasında saçın yüze hudud olan kısmını, kulakların bir kısmını, çene ve yanakların altını yıkaması gibi. Çünkü vâcibin, ancak kendisi ile tamamlanan şey de vâcibdir. Bu şartlara, idrarını tutamıyan veya istihâza kanı gelen özür sahibleri için vaktin girmesi, istincânın takdim edilmesi, tenâsül âletinden akan kan veya idrar için bir bez kullanılması veya bağlanması şartları da eklenir.

Kaynaklar:
(1) Muğni'l-Muhtac sa: 139 (2) Muğni'l-Muhtac sa: 52; El-Envar sa:21